Τράπεζες: Η «ασπίδα» του αναβαλλόμενου και η κρίσιμη απόφαση EBA

Η κρίσιμη απόφαση της ΕΒΑ και πώς θα συνυπολογισθεί στο stress test το «μαξιλάρι» από το tax credit. Πόσο είναι το καθαρό κεφαλαιακό όφελος για τις τράπεζες. Οι εκτιμήσεις για περιορισμό των κεφαλαιακών αναγκών έως και 30%.

Την περασμένη εβδομάδα η ελληνική βουλή ψήφισε τη μετατροπή του αναβαλλόμενου φόρου σε φορολογική πίστωση. Με την τροπολογία, το Δημόσιο εγγυάται ότι θα χορηγήσει στις τράπεζες ομόλογα για το μέρος του αναβαλλόμενου φόρου που δεν θα συμψηφισθεί με κέρδη εντός της επόμενης 30ετίας. Τα ομόλογα θα μετατρέπονται αυτόματα σε ισόποσης αξίας μετοχές της τράπεζας κυριότητας Δημοσίου.

Στόχος της τροπολογίας ήταν η θωράκιση του τραπεζικού συστήματος και ο περιορισμός της πιθανότητας ανάγκης ανακεφαλαιoποίησης εν όψει της πανευρωπαικής άσκησης προσομοίωσης ακραίων καταστάσεων.

Για να λειτουργήσει, όμως, η παραπάνω στόχευση θα πρέπει η EBA να αποδεχθεί, εντός των προσεχών ημερών, την τροπολογία που ψήφισε η Βουλή. Κύκλοι του υπουργείου Οικονομικών εκφράζουν την αισιοδοξία τους ότι η απόφαση της EBA θα είναι θετική για την Ελλάδα, καθώς η χώρα ακολούθησε την πεπατημένη Ισπανίας, Ιταλίας και Πορτογαλίας.

Περισσότερο συγκρατημένοι εμφανίζονται οι τραπεζίτες, σημειώνοντας ότι η παροχή περιόδου 30ετίας για το συμψηφισμό της φορολογικής απαίτησης ξεπερνά τις ρυθμίσεις άλλων χωρών του ευρωπαϊκού Νότου και αφήνει περιθώρια να ζητηθούν τροποποιήσεις από πλευράς EBA για να αναγνωρίσει με καθεστώς Βασιλείας ΙΙΙ την φορολογική απαίτηση στα εποπτικά κεφάλαια των τραπεζών.

Εφόσον η EBA αποδεχθεί την ελληνική ρύθμιση για τις αναβαλλόμενες φορολογικές απαιτήσεις που προήλθαν από τις ζημιές του PSI+ και τις ζημιές πιστωτικού κινδύνου το όφελος θα είναι σημαντικό για τις τέσσερις συστημικές τράπεζες και μπορεί σύμφωνα με εκτιμήσεις κυβερνητικών παραγόντων να καλύψει ως και το 30% των κεφαλαιακών αναγκών.

Όπως είναι γνωστό η ΕΚΤ θα ανακοινώσει, πιθανότατα στις 26 Οκτωβρίου, τις κεφαλαιακές ανάγκες των τραπεζών με βάση την άσκηση προσομοίωσης που διενεργήθηκε στον ισολογισμό της 31ης Δεκεμβρίου του 2013.

Ακολούθως οι τράπεζες θα ανακοινώσουν τις κινήσεις κεφαλαιακής ενίσχυσης που έχουν διενεργήσει ως την 30η Σεπτεμβρίου 2014 όπως αυξήσεις κεφαλαίου και πωλήσεις θυγατρικών. Οι τέσσερις συστημικές τράπεζες άντλησαν μέσα στο 2014 συνολικά 8,3 δισ. ευρώ με αυξήσεις κεφαλαίου, ενώ προχώρησαν και σε πωλήσεις θυγατρικών (ΑΤΕ Ασφαλιστική) και συμμετοχών (Eurobank Properties, EYΔΑΠ κ.ά.).

Αν οι συντελεσθείσες ενέργειες κεφαλαιακής ενίσχυσης καθώς και τα προ προβλέψεων κέρδη 6μήνου ή 9μηνου 2014 (σ. σ ανάλογα με το τι έχουν δημοσιεύσει οι τράπεζες) δεν αρκούν για να καλύψουν τις κεφαλαιακές ανάγκες θα πρέπει να υποβάλουν εντός δύο εβδομάδων σχέδια κεφαλαιακής ενίσχυσης.

Θα μειωθούν κατά 2 δισ. οι κεφαλαιακές ανάγκες από το tax credit

Το όφελος από τη μετατροπή του αναβαλλόμενου φόρου σε tax credit, όπως και η επίδραση από τα πλάνα αναδιάρθρωσης θα συμπεριληφθούν στα σχέδια κεφαλαιακής ενίσχυσης. Το πρόσθετο κεφαλαιακό όφελος για τις τράπεζες από την μετατροπή του αναβαλλόμενου φόρου σε απαίτηση εκτιμάται ότι ανέρχεται με τα υφιστάμενα δεδομένα σε 2 δισ. ευρώ.

Όπως έχει αναφέρει το Euro2day.gr στις 31/6 οι τράπεζες είχαν αναγνωρίσει, λογιστικά, αναβαλλόμενο φόρο περίπου 12,8 δισ. ευρώ. Από το παραπάνω ποσό, όμως, περίπου το 80% αντιστοιχεί σε φόρο από πιστωτικές ζημιές και ζημιές PSI.

Για παράδειγμα, η Eurobank είχε αναγνωρίσει στις 30/6 αναβαλλόμενο φόρο περίπου 3,3 δισ. ευρώ. Εξ αυτών τα 1,25 δισ. ευρώ αντιστοιχούν σε ζημιές από PSI και 1,35 δισ. ευρώ σε ζημιές από προβλέψεις και διαγραφές. Επομένως σε φορολογική απαίτηση μετατρέπεται αναβαλλόμενος φόρος ύψους 2,6 δισ. ευρώ και όχι 3,3 δισ. ευρώ

Επιπρόσθετα, η πλήρης αναγνώριση της φορολογικής απαίτησης αυξάνει και το σταθμισμένο σε κίνδυνο ενεργητικό των τεσσάρων συστημικών τραπεζών. Έτσι το όφελος που προκύπτει στα εποπτικά κεφάλαια «ροκανίζεται» εν μέρει από την αύξηση του σταθμισμένου ενεργητικού και οι συντελεστές κάλυψης μειώνονται.

Σύμφωνα με την Euroxx, η συνολική κεφαλαιακή επίπτωση από τη μετατροπή του αναβαλλόμενου φόρου εκτιμάται στα 9,8 δισ. με ενίσχυση των δεικτών βασικών εποπτικών κεφαλαίων, από 350 έως 740 μονάδες βάσης για τις τέσσερις τράπεζες.

Το ύψος του αναβαλλόμενου φόρου θα διευρυνθεί, όμως, από την αξιολόγηση στοιχείων ενεργητικού που διενήργησε η ΕΚΤ στο πλαίσιο του stress test. Όσο μεγαλύτερες προβλέψεις και διαγραφές πάρουν οι τράπεζες με βάση την αξιολόγηση της ποιότητας ενεργητικού από την ΕΚΤ ( AQR) τόσο θα μεγαλώνει και η φορολογική απαίτηση καθώς έχουν τη δυνατότητα να εκπίπτουν το 26% της ζημιάς πιστωτικού κινδύνου.

Κάλυψη από το tax credit ως και το 30% των κεφαλαιακών αναγκών

Με δεδομένο ότι δεν απαιτείται η απομείωση του παραπάνω ποσού κατά 10% ετησίως τη διετία 2015-16 το πρόσθετο κεφαλαιακό μαξιλάρι που θα μετρήσει στην άσκηση προσομοίωσης ξεκινά από τα 2 δις ευρώ και ενδέχεται να διευρυνθεί λόγω των νέων ζημιών πιστωτικού κινδύνου..

Κυβερνητικά στελέχη εκτιμούν ότι από την μετατροπή του αναβαλλόμενου φόρου σε απαίτηση ο τελικός λογαριασμός για τις τράπεζες θα μειωθεί ως και 30%, βοηθώντας τις τράπεζες να υποβάλουν σχέδια κεφαλαιακής ενίσχυσης που θα επιτρέψει ακόμη και την κάλυψη των κεφαλαιακών αναγκών χωρίς νέες αυξήσεις κεφαλαίου σε κάποιες περιπτώσεις.

Κομβικό ρόλο θα παίξει επίσης ο τρόπος με τον οποίο θα συνυπολογισθούν τελικώς στα σχέδια κεφαλαιακής ενίσχυσης οι δράσεις των πλάνων αναδιάρθρωσης.

Η ΕΚΤ έχει δεχθεί να αξιολογηθούν τα πλάνα αναδιάρθρωσης που εγκρίθηκαν εντός του 2014 και με δυναμικό μοντέλο πέραν του στατικού, δεν όμως τυπικά επιβεβαιώσει ότι η θετική διαφορά μεταξύ των δύο αξιολογήσεων θα μετρήσει στα capital plans.